CÁC NGUYÊN LÝ VẬN HÀNH XE QUÉT ĐƯỜNG HIỆN CÓ TẠI VIỆT NAM

  1. NGUYÊN LÝ QUÉT CƠ HỌC

Nguyên lý quét cơ học áp dụng chuyển động xoay tròn của chổi trung tâm để hất rác vào hệ thống băng tải và vận chuyển rác vào thùng chứa. Nguyên lý này hiện đang được các đơn vị sản xuất xe ứng dụng trên xe quét đường lắp ráp trong nước trên nền xe tải.

Xe quét đường ứng dụng nguyên lý vận hành cơ học hiện đại sẽ thu gom hiệu quả các loại rác nặng (gạch, đá, mảng đất cát lớn...) do sử dụng hệ thống băng tải để cuốn rác vào thùng chứa nhưng sẽ kém hiệu quả khi thu gom các loại bụi mịn.

  2. NGUYÊN LÝ QUÉT HÚT CHÂN KHÔNG

Nguyên lý quét hút chân không sẽ sử dụng chổi quét để lùa rác và bụi vào miệng ống hút, sau đó sẽ được đưa vào thùng chứa thông qua đường ống hút. Thể tích thùng chứa lớn sẽ làm cho các loại rác nặng hơn rơi xuống, trong khi các loại rác nhẹ hơn như lá cây sẽ được giữ lại thông qua một lưới chặn rác (thông thường sẽ là một tấm chặn rác dạng lưới bằng kim loại) trước khi không khí được thải ra môi trường bên ngoài. Đây là nguyên lý vận hành cơ bản của xe quét đường hiện nay, 70% số lượng xe quét đường trên thế giới đang ứng dụng nguyên lý vận hành này. Hiện nay, tại Việt Nam nhiều xe nhập khẩu hoặc các xe lắp ráp trong nước cũng đang vận hành theo nguyên lý quét hút chân không này. 

Xét trên phương diện cấu tạo, xe quét đường ứng dụng nguyên lý quét hút chân không sẽ như một chiếc máy hút bụi khổng lồ hoạt động trên đường phố do đó khả năng thu gom các loại rác nhẹ và bụi mịn tương đối hiệu quả nhưng vẫn có nhược điểm đó là chổi quét sẽ vẫn có khả năng bỏ sót rác, bụi cát giữa các điểm lồi lõm trên bề mặt đường. Thông thường bề rộng miệng hút chỉ bằng ⅓ bề rộng làm sạch của xe nên cũng sẽ dễ bỏ sót rác, bụi cát nằm ngoài khu vực miệng hút. Ngoài ra, khí thải ra bên ngoài có thể vẫn còn chứa một lượng bụi đáng kể do công nghệ quét hút chân không sẽ không được trang bị hệ thống lọc bụi mịn do phải đảm bảo lưu lượng khí lớn để thu gom rác đầu vào. 

  3. NGUYÊN LÝ QUÉT HÚT KHÍ TUẦN HOÀN

Nguyên lý quét hút sử dụng khí tuần hoàn tương đối hiếm bắt gặp tại thị trường Việt Nam, chủ yếu đến từ một số xe quét đường nhập khẩu. Xe quét áp dụng công nghệ này sẽ sử dụng một máy thổi chạy bằng động cơ, đẩy dòng khí qua đường ống xuống đầu thu gom rác có chiều rộng bằng với chiều rộng của xe. Dòng khí chạy dọc chiều rộng đầu thu gom và thổi bay bụi cát trên bề mặt đường, thậm chí xuyên qua cả những điểm lồi lõm trên mặt đường như những vết nứt hay ổ gà. Bụi bẩn và mảnh vụn nhỏ được hút vào thùng chứa, nơi mà rác có trọng lượng nặng sẽ rơi xuống, trong khi đó các loại rác nhẹ như lá cây cũng sẽ được chặn lại thông qua lưới lọc kim loại, nhưng thay vì thải khí ra ngoài như trên công nghệ hút chân không thì dòng khí tiếp tục được máy thổi đẩy xuống đầu thu gom theo một vòng tuần hoàn khép kín.

Xe quét ứng dụng nguyên lý quét hút sử dụng dòng khí tuần hoàn hiệu quả hơn so với xe quét cơ học và xe quét hút chân không trong việc thu gom các loại rác, bụi cát nhẹ nhờ vào quá trình thổi hút của đầu thu gom bao trùm toàn bộ chiều rộng của xe quét với khả năng thu gom cả những điểm lồi lõm trên mặt đường mà chổi quét có thể bỏ sót.
Tuy nhiên, để tạo được một lực hút đủ lớn thì đầu thu gom luôn luôn phải áp sát mặt đường, do đó, nhược điểm của công nghệ quét hút dòng khí tuần hoàn là ứng dụng thu gom các loại rác lớn trên đường phố như rác dân sinh, gạch đá, cành cây... Ngoài ra, xe quét đường loại này cũng không trang bị hệ thống lọc bụi mịn do đó vẫn sẽ còn một lượng bụi mịn đáng kể được máy thổi đẩy thẳng xuống họng hút phía dưới và phát sinh bụi ra ngoài môi trường.

THỰC TRẠNG RÁC THẢI ĐÔ THỊ TẠI VIỆT NAM

Tương tự các quốc gia đang phát triển và trong khu vực, các nguồn phát sinh rác thải đô thị ở Việt Nam chủ yếu phát sinh từ hộ gia đình, khu thương mại dịch vụ, công sở và khu vực công cộng, dịch vụ công cộng và các hoạt động sinh hoạt của cơ sở sản xuất. Trong những năm gần đây, chất thải khó phân hủy từ các đồ gia dụng nhựa, túi ni lông có xu hướng gia tăng đang là một trong những vấn đề thách thức đối với công tác xử lý rác thải đô thị ở Việt Nam. 

Đi kèm với việc gia tăng lượng chất thải khó phân hủy như hiện nay, tình hình còn ngày càng trở nên xấu đi do thói quen vứt rác thải bừa bãi của người dân, không khó để bắt gặp những bao rác thải sinh hoạt dưới lòng đường hoặc mắc kẹt trong những miêng hố ga. Đây luôn là khó khăn cho các dòng xe quét đường dù là hiện đại nhất để đảm bảo thu gom một cách hiệu quả.

Ngoài ra, hiện nay có thể nhận thấy tình trạng ô nhiễm bụi mịn đang trở nên vô cùng phức tạp tại Việt Nam và nguyên nhân chủ yếu đến từ việc phát triển đô thị quá nhanh chóng. Có thể thấy song song với việc phát triển đô thị là sự phát triển không ngừng của ngành công nghiệp xây dựng, vận tải, công nghiệp… Khi quan sát trên đường có thể thấy cát, bụi, đất đá từ các công trình xây dựng; khí thải, bụi lơ lửng từ các phân xưởng, nhà máy; hay chính như khói bụi từ các phương tiện giao thông tạo ra; đây chính là các tác nhân chính tạo ra ô nhiễm bụi mịn hiện nay. Thậm chí đôi khi những giải pháp hiện đại hóa trong vệ sinh đường phố, bằng các xe quét đường như hiện nay cũng chưa hoàn thiện, một số nơi còn phát sinh bụi cát ngược lại môi trường, tác động nhiều hơn nữa đến chất lượng không khí và ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của người dân.

ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ QUÉT HÚT HIỆN ĐẠI TRÊN XE QUÉT ĐƯỜNG ĐÔ THỊ DULEVO

Xe quét đường đô thị chuyên dụng Dulevo là một bước cải tiến vượt bậc trong lĩnh vực vệ sinh đường phố, một sự kết hợp với tỷ lệ hoàn hảo giữa nguyên lý quét cơ học bằng băng tải (70%) và nguyên lý quét hút chân không (30%) bên trong một thiết kế nhỏ gọn, chuyên dụng đảm bảo xe vận hành một cách hiệu quả nhất.

• 70% thu gom rác bằng cơ học: Nhờ vào nguyên lý quét cơ học kết hợp giữa chổi quét và hệ thống thu gom rác bằng băng tải đứng vừa giúp xe có kích thước vô cùng nhỏ gọn, lại vừa đảm bảo khả năng thu gom các loại rác có kích thước lớn lên đến 350mm (Dulevo D6) mà các xe quét trang bị hệ thống băng tải nghiêng sẽ gặp khó khăn trong việc thu gom hoặc các loại rác có trọng lượng nặng mà các dòng xe quét hút chân không thông thường hoàn toàn không thể thu gom được. 
• 30% thu gom rác bằng lực hút chân không: Nhờ vào nguyên lý quét hút chân không kết hợp với hệ thống lọc bụi Gore-tex cao cấp nhất trên thế giới hiện nay mà xe quét đường đô thị Dulevo có khả năng thu giữ hạt bụi có kích thước PM10 đến trên 99%, thậm chí đối với hạt bụi có kích thước PM2.5 đến 92% giúp khí thoát ra ngoài môi trường hoàn toàn sạch, không gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến sức khỏe của người xung quanh.

Có thể thấy nếu tính riêng về nguyên lý vận hành thiết bị và so sánh với thực trạng rác thải đô thị tại Việt Nam thì xe quét đường đô thị Dulevo hoàn toàn đáp ứng khả năng thu gom hoàn hảo các loại rác thải từ các loại rác to nặng, rác thải sinh hoạt đa dạng và các loại bụi cát mịn trên đường mà không cần trang bị nhiêu loại xe khác nhau hoặc sử dụng một lượng lớn nhân công quét đường để xử lý tình huống trên đường.